Sargon I, zw. Wielkim,
Szarru–kin (prawowity król)
(rok ur. nieznany, zm. ok. 2316 r. przed Chr.)

Semicki założyciel i władca państwa akadyjskiego, panujący w latach ok. 2371–2316  przed Chr.

Początkowo Sargon pełnił funkcję podczaszego na dworze króla sumeryjskiego miasta Kisz – Urzababy. Prawdopodobnie obalił go, tym samym zapewniając sobie władzę w północnym Sumerze. Następnie skierował się wraz ze swymi wojownikami na południe, gdzie pokonał króla Lugalzagesiego i zawładnął południowym Sumerem. Sargon I ogłosił stolicą państwa Akad, który dzięki swojemu położeniu stanowił doskonałą bazę do dalszej ekspansji terytorialnej. Aby jeszcze powiększyć terytorium swego państwa skierował się na północny zachód. Dotarł aż do wschodnich wybrzeży Morza Śródziemnego i Gór Taurus, po drodze podbijając miasta Mari, Subartu i Ebla. Około roku 2325 przed Chr. zorganizował wyprawę do Elamu i podporządkował sobie zachodnią część tej krainy. Sukcesy militarne Sargon I zawdzięczał reorganizacji wojska. Swe oddziały wyposażył w oszczepy i łuki, co uczyniło je bardziej skutecznymi w walce z przeciwnikiem.

Podboje Sargona I miały w dużej mierze podłoże gospodarcze. Chciał zapewnić sobie stały dostęp do surowców, których w Mezopotamii brakowało, głównie drewna budowlanego, metali i kamienia, sprowadzanych dotąd z innych regionów, np. z Libanu lub Elamu.


Płaskorzeźba przedstawiająca Sargona jako wojownika jadącego na koniu


Sargon był dobrym administratorem. Uczynił ze swego państwa silną, scentralizowaną monarchię. Nie zmieniał struktury administracyjnej na podbitych terytoriach, powoływał natomiast lojalnych i oddanych mu urzędników, pochodzących głównie z rodziny królewskiej lub dostojników akadyjskich. Straż na takim terenie pełnił garnizon akadyjskich żołnierzy. Urzędnicy w imieniu władcy sprawowali pieczę nad handlem i ściąganiem danin. Rozsądne zarządzanie podbitymi ziemiami przyczyniło się do wzmocnienia jego pozycji w państwie. W przeciwieństwie do okresu wcześniejszego, kiedy władza w miastach sumeryjskich skupiała się wokół świątyń, teraz znalazła się w rękach Sargona, któremu zaczęto nawet oddawać cześć boską. W czasach panowania Sargona I semicki język akadyjski rozpowszechnił się w całym państwie. Doszło także do połączenia semickich bóstw Akadu z sumeryjskimi. Szczególną cześć oddawano bogini miłości i wojny – Isztar (sumeryjska Inanna) oraz Szamaszowi (Utu), czyli bogu-Słońcu.

Sargon I zmarł najprawdopodobniej w roku 2316 przed Chr. Wkrótce potem jego państwo rozpadło się. Do historii przeszedł jako twórca pierwszego imperium w dziejach świata.

WAŻNE DATY:
(lata przed Chrystusem)

 ok. 2371

początek panowania Sargona I

do ok. 2330

utworzenie przez Sargona I pierwszego w historii wielkiego państwa w Mezopotamii

ok. 2325

wyprawa do Elamu i podporządkowanie tego państwa

ok. 2316

śmierć Sargona I

powrót do początku strony