SKRÓTOWCESkrótowce to wyrazy powstałe w wyniku skrócenia wyrażeń składających się z dwóch lub więcej słów. Pisownia skrótowców w formie podstawowej Skrótowce dzielimy na: 1. Literowce – złożone z pierwszych liter skracanej nazwy, nazwy liter wymawia się osobno , np.:
2. Głoskowce – także złożone z pierwszych liter, ale odczytuje się głoski oznaczane przez litery. Większość z nich stanowią skrótowce, które wewnątrz zawierają samogłoski, np.:
3. Grupowce – składające się z grupy głosek (najczęściej pierwszych sylab wyrazów skracanych). Pisane są dwojako – pierwsza litera wielka, a pozostałe małe, lub całość wielkimi, wymawiane jako suma połączonych sylab, np:
4. Skrótowce mieszane o niejednorodnej strukturze – są kombinacjami dwóch lub nawet trzech powyższych rodzajów skrótowców, np.:
Literowce i głoskowce zapisuje się dużymi literami, natomiast pozostałe skrótowce, jeżeli występują w mianowniku, albo dużymi literami, albo pierwszą dużą, a pozostałe małymi – zgodnie z przyjętym zwyczajem.
Jeżeli w skrótowcach pisanych dużymi literami występują spójniki lub przyimki pisze się je małą literą lub pomija, np.:
Pomija się także wszelkie znaki interpunkcyjne występujące w pełnej nazwie, np.:
Jeżeli dla oznaczenia skracanego wyrazu (poza pierwszą) użyte zostały dodatkowe litery, należy pisać je małymi literami, np.:
Skrótowce zawierające w sobie głoskę ch zawsze pisze się zgodnie z zasadą: duże c i małe h (gdyż c w skrótowcu oznaczać może c lub cz), tak jak w poniższym przykładzie:
Głoski, na które składa się więcej niż jedna litera, jak: sz, cz, dz, dzi itp. (poza ch), zapisuje się, pomijając drugą literę, np.:
Wyjątkiem od ww. zasady są następujące skrótowce:
1. Skrótowce pisane w mianowniku dużymi literami, zakończone samogłoską a zapisuje się na dwa sposoby: a) jak nazwy własne, małymi literami, z wyjątkiem pierwszej, bez łącznika, np.:
b) dużymi literami, zastępując literę a odpowiednią końcówką fleksyjną, umieszczoną po łączniku, np.:
Wyjątek stanowią skrótowce zakończone na ta, które w miejscowniku zapisuje się małymi literami, za wyjątkiem pierwszej, np.:
2. Skrótowce pisane w mianowniku dużymi literami, zakończone spółgłoską zapisuje się dużymi literami, dodając łącznik i odpowiednią końcówkę fleksyjną, zapisaną małymi literami np.:
Piszemy po łączniku literę i, jeśli jest zmiękczeniem ostatniej głoski tematu skrótowca, np. w PAN-ie. Piszemy po łączniku drugą część dwuznaku rz, czyli literę z, jeśli w wyniku odmiany powstanie głoska ż zapisywana jako rz, np. o Piszemy po łączniku drugą część dwuznaku dzi, czyli litery zi, jeśli w wyniku odmiany powstanie głoska dź zapisywana jako dzi, np. w ZBOWID-zie. W przypadku skrótowców zakończonych na literę t nieco inaczej wygląda zapis w miejscowniku – wówczas skrótowiec zapisuje się małymi literami (za wyjątkiem pierwszej), nie dodając łącznika, ale bezpośrednio łącząc temat z końcówką fleksyjną, tak jak w poniższym przykładzie:
Skrótowce zakończone na z i j zapisujemy w przypadkach innych niż mianownik, dodając zakończenia: -etu, -etowi, -etem, -ecie i -otu, 3. Skrótowce pisane jak nazwy własne, typu Cepelia, zapisuje się w przypadkach innych niż mianownik bez łącznika, np.
4. Skrótowce zakończone w mianowniku na literę x w odmianie zapisuje się, wymieniając tę literę na ks, np.:
5. Pozostałe skrótowce (mieszane) odmienia się, dodając łącznik i końcówkę fleksyjną właściwą dla danego przypadku deklinacyjnego, np.:
|