KIEDY POSTAWIĆ MYŚLNIK?Myślnik (pauza) to znak interpunkcyjny, którego zastosowania nie precyzują tak ścisłe reguły jak w przypadku innych znaków. Często może być zastępowany innymi znakami przestankowymi, przede wszystkim przecinkiem. Myślnik stawia się: – | w celu uniknięcia powtórzeń w obrębie jednego zdania, np. | | Dzisiaj pójdziemy na wesołe miasteczko, jutro – do ZOO. |
– | przed wyrażeniem lub zdaniem uogólniającym wymienione wcześniej szczegóły, np. | | Szmaciana lalka, miś z urwanym uchem, pozytywka-baletnica – wszystko to składało się na wspomnienia z dzieciństwa spędzonego w tym domu. |
– | po zdaniach lub ich członach w celu nawiązania do pierwotnej treści, np. | | Dziewczyna, której poświęcił najpiękniejsze lata swojego życia, ta zaś wyjechała bez słowa pożegnania – stała teraz przed nim. |
– | w miejscu domyślnego słowa posiłkowego być (jest, są) przed to wprowadzającym orzecznik, np. | | Matematyka – to królowa nauk. |
– | w miejscu, w którym pojawia się element zaskoczenia, zdziwienia czy refleksji czytelnika, np. | | Zastanawiała się przez chwilę, po czym powoli nacisnęła na klamkę u drzwi. Ku jej zdziwieniu – nie były zamknięte. |
– | pomiędzy cyframi oznaczającymi wartość przybliżoną, np. | | Była tam już 3–4 razy. |
– | między wyrazami w zdaniu, dla uniknięcia dwuznaczności, która mogłaby wynikać z braku pauzy, np. | | Miarowo kołysały się łany dojrzewających zbóż – jak fale na powierzchni lekko wzburzonego jeziora. |
– | w miejscu pojawienia się w tekście wypowiedzenia wtrąconego (ujmujemy je w dwa myślniki – otwierający i zamykający), np. | | Jego popisy przed całą klasą – szczerze mówiąc – nie robiły już na nikim wrażenia. |
– | w miejscu wprowadzenia tekstu odautorskiego w partie dialogowe lub wypowiedzeń wtrąconych w cytowany tekst (ujmujemy je w dwa myślniki). W przypadku gdy człon odautorski kończy wypowiedzenie, stosuje się tylko jeden myślnik. | | Litwo, Ojczyzno moja, ty jesteś jak zdrowie – pisał Adam Mickiewicz. Chociaż krowie dasz kakao – mówił Stanisław Jerzy Lec – nie wydoisz czekolady. |
– | na początku każdej kwestii w dialogach literackich, np. | | – Widzisz ów kawałek pola? Daję ci go, tam będziesz gospodarzył. – No dobrze – mówi wilk – ale co będę jadł? – Zasiejesz pszenicę, urośnie... – radzi Mikołaj. – I już będę jadł? – pyta wilk z nadzieją. | UWAGA! Przed myślnikiem pomijamy przecinek, zachowujemy natomiast kropkę, pytajnik, wielokropek i wykrzyknik. Wyjdź z mojego pokoju! – krzyknęła zdenerwowana Magda. Gdzie podziały się te notatki? – zastanawiała się, nerwowo przetrząsając szufladę. – To Asia, kochana Asia... – wyszeptał cicho, uśmiechając się sam do siebie. "I słowo może być kneblem". – pisał Jerzy Lec w "Myślach nieuczesanych".powrót do początku strony |