KIEDY POSTAWIĆ MYŚLNIK?

Myślnik (pauza) to znak interpunkcyjny, którego zastosowania  nie precyzują tak ścisłe reguły jak w przypadku innych znaków. Często może być zastępowany innymi znakami przestankowymi, przede wszystkim przecinkiem.

Myślnik stawia się:

w celu uniknięcia powtórzeń w obrębie jednego zdania, np.

Dzisiaj pójdziemy na wesołe miasteczko, jutro – do ZOO.


przed wyrażeniem lub zdaniem uogólniającym wymienione wcześniej szczegóły, np.

 

Szmaciana lalka, miś z urwanym uchem, pozytywka-baletnica – wszystko to składało się na wspomnienia z dzieciństwa spędzonego w tym domu.

 

po zdaniach lub ich członach w celu nawiązania do pierwotnej treści, np.

 

Dziewczyna, której poświęcił najpiękniejsze lata swojego życia, ta zaś wyjechała bez słowa pożegnania – stała teraz przed nim.

w miejscu domyślnego słowa posiłkowego być (jest, ) przed to wprowadzającym orzecznik, np.

 

Matematyka – to królowa nauk.

w miejscu, w którym pojawia się element zaskoczenia, zdziwienia czy refleksji czytelnika, np.

 

Zastanawiała się przez chwilę, po czym powoli nacisnęła na klamkę u drzwi. Ku jej zdziwieniu – nie były zamknięte.

 

pomiędzy cyframi oznaczającymi wartość przybliżoną, np.

 

Była tam już 3–4 razy.

między wyrazami w zdaniu, dla uniknięcia dwuznaczności, która mogłaby wynikać z braku pauzy, np.

 

Miarowo kołysały się łany dojrzewających zbóż – jak fale na powierzchni lekko wzburzonego jeziora.

w miejscu pojawienia się w tekście wypowiedzenia wtrąconego (ujmujemy je w dwa myślniki – otwierający i zamykający), np.

 

Jego popisy przed całą klasą – szczerze mówiąc – nie robiły już na nikim wrażenia.

 

w miejscu wprowadzenia tekstu odautorskiego w partie dialogowe lub wypowiedzeń wtrąconych w cytowany tekst (ujmujemy je w dwa myślniki). W przypadku gdy człon odautorski kończy wypowiedzenie, stosuje się tylko jeden myślnik.

 

Litwo, Ojczyzno moja, ty jesteś jak zdrowie – pisał Adam Mickiewicz.
Chociaż krowie dasz kakao – mówił Stanisław Jerzy Lec –  nie wydoisz czekolady.

na początku każdej kwestii w dialogach literackich, np.

 

– Widzisz ów kawałek pola? Daję ci go, tam będziesz gospodarzył.
– No dobrze – mówi wilk – ale co będę jadł?
– Zasiejesz pszenicę, urośnie... – radzi Mikołaj.
– I już będę jadł? – pyta wilk z nadzieją.

 
UWAGA!
Przed myślnikiem pomijamy przecinek, zachowujemy natomiast kropkę, pytajnik, wielokropek i wykrzyknik.
Wyjdź z mojego pokoju! – krzyknęła zdenerwowana Magda.
Gdzie podziały się te notatki? – zastanawiała się, nerwowo przetrząsając szufladę.
– To Asia, kochana Asia... – wyszeptał cicho, uśmiechając się sam do siebie.
"I słowo może być kneblem". – pisał Jerzy Lec w "Myślach nieuczesanych".

powrót do początku strony