Henryk IV Probus

Henryk IV Probus

Henryk IV Probus (1257–1290), książę wrocławski, krakowski od 1288 r., syn Henryka III Białego, księcia wrocławskiego, wnuk Henryka Pobożnego. W dzieciństwie przebywał na dworze króla czeskiego Przemysła Ottokara II. Kiedy w roku 1273 objął rządy w księstwie wrocławskim, wprowadził w nim zwyczaje zaobserwowane na praskim dworze, docenił również znaczenie miast i handlu. W 1274 r. Wrocław, oprócz innych przywilejów, jako pierwsze polskie miasto uzyskał prawo składu (przywilej, na mocy którego przejeżdżający przez miasto kupcy zobowiązani byli do wystawienia w nim na sprzedaż wszystkich swoich towarów). Wdzięczni mieszczanie udzielili Henrykowi poparcia w trwającym w latach 1274–87 ostrym sporze między nim a biskupem wrocławskim Tomaszem II. Spór miał swój początek w prowadzonej przez biskupa kolonizacji wiejskiej na terenach puszcz granicznych. Kilkunastoletni konflikt zakończył się pewnymi ustępstwami Henryka na rzecz Kościoła, zapewne w związku z dalekosiężnymi planami księcia. Henryk w 1280 r., złożył królowi niemieckiemu Rudolfowi hołd lenny ze Śląska. Na mocy testamentu Leszka Czarnego, w 1288 r. Henryk Probus został wezwany na tron w Krakowie, który dzięki poparciu mieszczan krakowskich utrzymał, mimo, że miał wśród możnych wielu przeciwników i musiał walczyć z księciem brzesko-kujawskim Władysławem Łokietkiem. Teraz jako władca Krakowa i potomek św. Jadwigi, podjął starania u papieża o uzyskanie korony polskiej. Realizację tego zamiaru przekreśliła nagła śmierć Henryka w 1290 r., prawdopodobnie na skutek otrucia. Przed śmiercią Henryk Probus, chcąc ułatwić zjednoczenie ziem polskich, zapisał księstwo krakowskie Przemysłowi II, władcy wielkopolskiemu, a księstwo wrocławskie Henrykowi III Głogowskiemu.

WAŻNE DATY:

1273

objęcie przez Henryka Probusa rządów w księstwie
wrocławskim

1274

prawo składu dla Wrocławia

1274

początek wieloletniego konfliktu Henryka z biskupem
wrocławskim Tomaszem II

1288

objęcie przez Henryka Probusa tronu krakowskiego

 

 

Poczet królów i książąt polskich