SZTUKA ROMANTYCZNA

MUZYKA

W Europie muzyka jako sztuka miała wysoką rangę. W Niemczech tworzył Ludwik van Beethoven – kompozytor, pianista, prekursor romantyzmu w muzyce. Skomponował dziewięć symfonii, wiele oper (m.in. Fidelio), koncertów.


Ludwik van Beethoven

Inni ważni twórcy:
– Karol Maria Weber (autor słynnej opery Wolny strzelec);
– Franciszek Schubert (tworzył liryczne symfonie);
– Niccolo Paganini (genialny skrzypek);
– Robert Schumann (pisał pieśni, symfonie);
– Giacomo Meyerbeer  (twórca wielu oper);
– Franciszek Liszt;
– Ryszard Wagner (pisał opery).

Muzykę romantyczną charakteryzowała ekspresja i oryginalność. Często utwory szokowały słuchacza, gdyż twórczość traktowano jako akt natchnienia – improwizowano, nieprzestrzegano reguł klasycyzmu (następowało mieszanie gatunków). Prym wiodły motywy narodowe i rewolucyjne (historyzm), religijne, często także ludowe. Bardzo popularna była  muzyka wokalna.

W Polsce najważniejszym twórcą był Fryderyk Chopin, tworzył mazurki, polonezy, walce. W muzyce wyrażał idee narodowe i wolnościowe.

Inni ważni twórcy:
– Stanisław Moniuszko (autor opery Halka, Straszny dwór)
– Józef Elsner (pisał opery)
– Karol Kurpiński (twórca wielu oper).


Fryderyk Chopin


Stanisław Moniuszko

SZTUKI PLASTYCZNE

W architekturze i rzeźbie królowało nawiązanie do średniowiecza, tzw. neogotyk. Bardzo rozwinęło się malarstwo – przestał się liczyć kontur, ważna stała się plama, kolor. Tworzono nastrojowe, symboliczne pejzaże przedstawiające zjawiska przyrody (np. burze, wichry, deszcz, noc, bezkres morza) oraz symboliczne miejsca (np. ruiny na pustkowiu, cmentarze, samotne krzyże, kaplice), a także sceny rodzajowe (z życia). Szczególnie ważne były też portrety – nie upiększano już osoby, która pozowała, modne stało się ukazywanie brzydoty, karykaturowanie. Ponadto podejmowano tematy literackie (ilustrowanie literatury), historyczne (ukazywanie wydarzeń historycznych), batalistyczne (np. wątki powstańcze), heroiczne (prezentowano postacie bohaterów). Obrazy często tworzyły cykle. Bardzo istotna stała się autonomia artysty (każdy malował to, co czuł).

Słynni malarze: 
– Franciszek de Goya (Hiszpania);
– William Turner (Anglia);
– Dawid Friedrich (Niemcy);
– Eugene Delacroix, Theodor Gericault (Francja).
 
Najważniejsze obrazy:

–

sceny wolnościowe: F. de Goya Rozstrzeliwanie powstańców madryckich;

–

portrety: F. de Goya Maja ubrana, Maja naga;

–

pejzaże, żywioły: W. Turner Pożar parlamentu brytyjskiego;

–

tajemniczość, symbolizm: D. Friedrich Mężczyzna i kobieta patrzący na księżyc;

–

tematyka wolnościowa: E. Delacroix Wolność wiodąca lud na barykady;

–

dramatyzm gestów, potęga żywiołów: T. Gericault Tratwa meduzy.



Delacroix – Wolność wiodąca lud na barykady


Gericault – Tratwa meduzy

W Polsce najważniejszymi malarzami byli:

–

Aleksander Orłowski (malował głównie sceny z życia mieszczaństwa);

–

Jan Matejko (tworzył obrazy o tematyce historycznej, jego malarstwo charakteryzowała dokładność szczegółu, co było zapowiedzią realizmu);

–

Artur Grottger (malował bardzo dramatyczne obrazy, często tworzące cykle, np. Wojna)

–

Piotr Michałowski (na swoich obrazach przedstawiał głównie sceny batalistyczne, np. Samosierra).


powrót do początku strony