Robert Schuman, Sługa Boży
(ur. 1886 R., zm. 1963 R.)

Polityk francuski, prawnik, premier rządu francuskiego w latach 1947–48, minister finansów, spraw zagranicznych i sprawiedliwości, "ojciec zjednoczonej Europy".

Urodził się 29 VI 1886 r. w Luksemburgu. Dzieciństwo i młodość spędził w Lotaryngii, która w owym czasie należała do Niemiec. Kształcił się w Niemczech. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie. Praktykę adwokacką rozpoczął w Metzu.

W czasie I wojny światowej służył w armii niemieckiej.

Po wojnie Lotaryngia powróciła do Francji, a Schuman mocno zaangażował się we francuskie życie polityczne. W latach 1919–1940 był deputowanym do parlamentu (Assemblee Nationale) z ramienia Partii Ludowej i dzięki swej aktywnej postawie zaliczany był do czołowych działaczy politycznych Francji okresu międzywojennego.

Po klęsce Francji w wojnie z nazistowskimi Niemcami (V 1940) Schuman początkowo poparł rząd Vichy generała Petaina i pełnił w nim funkcję podsekretarza stanu, jednak szybko podał się do dymisji po czym został aresztowany przez gestapo i deportowany do Rzeszy. W 1942 r. zbiegł z niemieckiej niewoli. Przez pewien czas ukrywał się w klasztorze. Przedostawszy się do Francji przyłączył się do ruchu oporu przeciw niemieckim okupantom.

Po zakończeniu II wojny światowej Robert Schuman ponownie został deputowanym do francuskiego Zgromadzenia Narodowego i reprezentował w nim Partię Ludowo Republikańską.

Jako polityk cieszył się dużym autorytetem i poważaniem, szczególnie w środowiskach prawicowych. Jego postawa i zaangażowanie w działalność polityczną sprawiły, że szybko stał się postacią mającą ogromny wpływ nie tylko na losy Francji, ale także całej Europy zachodniej.

W latach 1946-47 Schuman pełnił funkcję ministra finansów, od 1947 r. do 1948 r. był premierem rządu, a w latach 1948–1953 ministrem spraw zagranicznych Francji.


Robert Schuman (z prawej) i Konrad Adenauer

9 V 1950 r. Schuman w swym oświadczeniu przedstawił plan pogodzenia "odwiecznych wrogów" – Francji i Niemiec. By tego dokonać, pierwszym krokiem miało być utworzenie wspólnego zarządu nad produkcją węgla i stali, w ramach gospodarczego zjednoczenia Europy. Pięć lat po zakończeniu straszliwej w swych skutkach II wojny światowej "plan Schumana" miał sporo przeciwników w obu krajach, jednak w obliczu umacniania się groźnego imperium sowieckiego na Wschodzie, idee zjednoczenia zachodniej Europy szybko zyskiwały wielu zwolenników.

Ostatecznie propozycje Schumana – wspieranego przez Jeana Monneta, francuskiego polityka i ekonomisty, inicjatora tworzonych z czasem instytucji europejskich – zostały zaakceptowane nie tylko w Republice Federalnej Niemiec (RFN) i Francji, ale także zostały pozytywnie przyjęte w innych krajach regionu.

18 IV 1951 r. przedstawiciele sześciu państw: Francji, Republiki Federalnej Niemiec, Belgii, Holandii, Luksemburga i Włoch podpisali w Rzymie układ o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (Montanunion), która stała się zalążkiem dzisiejszej wspólnoty – Unii Europejskiej. W 1958 r. Schuman jednogłośnie został wybrany pierwszym przewodniczącym Parlamentu Europejskiego z siedzibą w Strasburgu i pełnił tę funkcję do 1960 r. (potem pełnił ją honorowo).


Podpisanie  w Paryżu układu o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty
Węgla i Stali (Schuman czwarty od prawej)

Robert Schuman zmarł w Scy-Chazelles w Lotaryngii 4 IX 1963 r.

Swoim życiem i działalnością zasłużył na miano "ojca Europy". Był niezłomnym orędownikiem pojednania między narodami i zjednoczenia Starego Kontynentu w oparciu o tradycje i zasady chrześcijańskie. Zwykł o sobie mawiać: "Luksemburczyk z urodzenia, wykształcony w Niemczech, rzymski katolik z przekonania i Francuz z serca".

Schuman był osobą głęboko religijną. W swym życiu i działalności kierował się zasadami chrześcijańskimi i naukami Kościoła katolickiego. Wiara, której nigdy się nie wstydził, zawsze go umacniała i dodawała sił we wszystkim co czynił. Niemal codziennie uczestniczył we Mszy świętej, często i chętnie udzielał się dla różnych organizacji o charakterze religijnym. Przywiązanie do Kościoła i głoszonych przezeń zasad było powodem do ataków na Schumana przez różne środowiska lewicowe, w tym przywódcę francuskich socjalistów – Guy Molleta, który szydził, że Schuman wraz z niemieckim kanclerzem Adenauerem i włoskim premierem De Gasperi tworzą "Vaticform" – katolicką przeciwwagę dla istniejącego w bloku komunistycznym "Kominformu".


Robert Schuman – "Ojciec Europy", pierwszy Przewodniczący Parlamentu Europejskiego w latach 1958–1960

Schuman był człowiekiem niezwykle skromnym, pracowitym i wytrwałym w działaniu. Życzliwy dla innych, potrafił prowadzić dialog i zawsze dążył do pokonywania przeszkód na drodze współpracy i zrozumienia. Jego marzeniem była integracja Starego Kontynentu. Twierdził przy tym, że: "Wartość Europy to Europa wartości". Przyjaciel Schumana, Konrad Adenauer, mówił o nim: "To święty człowiek". Nie była to odosobniona opinia. Kościół katolicki w V 2004 r. rozpoczął proces beatyfikacyjny Roberta Schumana.

Dziś wielu przywódców i obywateli Unii Europejskiej, których systemy wartości kształtowały się z dala od tradycyjnych wartości chrześcijańskich, nie identyfikuje się z motywacjami działań jednego z najwybitniejszych "Ojców Europy", jednakże dla sporej części współczesnych Europejczyków, dla których chrześcijańskie korzenie Europy są nadal wartością, Robert Schuman wciąż pozostaje wielkim autorytetem i wzorem do naśladowania.  


Medal Roberta Schumana

WAŻNE DATY:

1919–1940

działalność polityczna we francuskim Zgromadzeniu Narodowym

1940

najazd hitlerowskich Niemiec na Francję

1942

ucieczka z niemieckiej niewoli

1946–47

pełnienie funkcji ministra finansów

1947–48

kierowanie rządem Francji

1948–53

pełnienie funkcji ministra spraw zagranicznych

1950

ogłoszenie "planu Schumana" (9 V)

1951

utworzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (18 IV)

1958–1960

pełnienie funkcji przewodniczącego Parlamentu Europejskiego

1963

śmierć Roberta Schumana
  

powrót do początku strony