TYPY WYBRZEŻY MORSKICH
Ukształtowanie poziome litosfery
na Świecie, w Europie, w Polsce
Ukształtowanie pionowe litosfery
na Świecie, w Europie, w Polsce
__________
Wybrzeże to pas terenu po obu stronach linii brzegowej, na którym dostrzegalne są skutki aktualnie trwających procesów brzegowych (np. działalności fal morskich, przyboju, prądów przybrzeżnych). Będąc nad morzem zaobserwować można najczęściej 2 typy wybrzeży:
- niskie, np. plaża,
- wysokie, np. klif.
Biorąc zaś pod uwagę genezę i przebieg linii brzegowej wyróżnić można wiele typów wybrzeży morskich, m.in. fiordowe, szkierowe (szerowe), riasowe, dalmatyńskie, mierzejowo-zalewowe, lidowo-lagunowe.
Wybrzeże fiordowe powstało w wyniku zalania dolin polodowcowych na terenach górskich (np. w Norwegii, na Grenlandii, w Chile). |  |
Wybrzeże szkierowe (szerowe) charakteryzuje się “tysiącem” małych wysepek; powstało w wyniku częściowego zalania terenów pagórkowatych rzeźby polodowcowej (np. w Finlandii, Szwecji). |  |
Wybrzeże riasowe powstało w wyniku zatopienia wylotowych odcinków dolin rzecznych ułożonych prostopadle lub skośnie do linii brzegowej (np. we Francji, Hiszpanii, Chinach). |  |
Wybrzeże dalmatyńskie powstało poprzez zalanie pasm górskich ciągnących się równolegle do brzegu morza; kulminacje grzbietów tworzą łańcuchy wysp (np. w Chorwacji). |  |
Wybrzeże mierzejowo-zalewowe powstało poprzez odcięcie zatoki mierzeją utworzoną przez prąd przybrzeżny (np. na polskim wybrzeżu Bałtyku). |  |
Wybrzeże lidowo-lagunowe powstało na skutek odcięcia płytkiej zatoki od otwartego morza piaszczystym wałem przybrzeżnym; dzieje się tak tylko na wybrzeżach podlegających pływom morskim (np. Laguna Wenecka, Zatoka Meksykańska). |  |