SŁOWNIK terminów literackichA|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M|N|O|P|R|S|ś|T|U|V|W|Z|Ż wątek wers – jednostka wiersza, wyodrębniona graficznie, jako oddzielna linijka tekstu, która powtarzając się regularnie w utworze lirycznym stanowi podstawę rytmu. Pogrupowane wersy tworzą strofy. Zobacz: liryka. werset biblijny – wyodrębniony graficznie, czasem oznaczony numerami, fragment tekstu, uroczysta wypowiedź, obejmująca kilka zdań. Budowa wersetów jest zróżnicowana stylowo i gatunkowo, tak jak teksty wchodzące w skład Biblii. Ta dobra nowina o królestwie będzie głoszona po całej zamieszkanej ziemi na świadectwo wszystkim narodom; a potem nadejdzie koniec. (Mateusz, 24:3–14) Zobacz: biblijne gatunki literackie, styl. wiersz – mowa celowo ukształtowana i zorganizowana brzmieniowo charakteryzująca się powtarzalnością elementów (akcentów, głosek, wersów, strof itp.) i wzajemnym powiązaniem znaczeń użytych słów. Jest przeciwieństwem prozy. Zobacz: refren, liryka. wiersz sylabiczny – wiersz charakteryzujący się stałą liczbą sylab w wersach, występowaniem średniówki (w wersach liczących powyżej ośmiu sylab), stałym akcentem padającym na przedostatnią sylabę wersu (jeśli występuje średniówka, również na przedostatnią przed nią), dopuszczalne są w nim przerzutnie, występują pełne rymy żeńskie. Wiersze sylabiczne mogą być stroficzne, czyli podzielone na strofy, lub stychiczne (ciągłe, bez podziału). Wiersz sylabiczny, w którym nie ma rymów nazywany jest wierszem białym, natomiast wiersz, którego konstrukcja odbiega od przyjętych schematów (który jest wynikiem jednorazowej decyzji autora), wierszem wolnym. Zobacz: liryka. wieszcz – natchniony poeta, prorok, duchowy przywódca narodu. W Polsce w XIX wieku miano wieszczów narodowych nadano Adamowi Mickiewiczowi, Juliuszowi Słowackiemu i Zygmuntowi Krasińskiemu. Kiedy natomiast w XX wieku odkryto geniusz Cypriana Kamila Norwida okrzyknięto go "czwartym wieszczem". wywiad – rozmowa ze znaną osobistością podana do publicznej wiadomości za pomocą telewizji, radia lub druku. Obszerna rozmowa ogłoszona w postaci książkowej to tzw. wywiad-rzeka. |