Włodzimierz I Wielki
(ur. ok. 958 r., zm. 1015 r.)
Święty, jego imię w kalendarzu kościelnym występuje od XIV w., wielki książę (kniaź) kijowski od 980 r. Wywodził się z dynastii Rurykowiczów, syn kniazia Światosława i Małuszy, ojciec Jarosława Mądrego.
We wczesnym dzieciństwie Włodzimierz wychowywany był przez swą babkę, księżną kijowską, Olgę. Po śmierci ojca objął rządy w Nowogrodzie Wielkim, ale w 977 r. został z niego wygnany przez swego przyrodniego brata – Jaropełka. Włodzimierz udał się wtedy do Skandynawii, skąd powrócił na czele oddziałów Waregów. W 978 r. odbił Nowogród, wkrótce potem skierował się do Kijowa. Po drodze zajął Połock, skąd uprowadził tamtejszą księżniczkę Rognedę, zmuszając ją do małżeństwa, a następnie opanował Smoleńsk, po czym skierował się dalej na południe. Po zajęciu Kijowa, w 980 r. Włodzimierz kazał pozbawić życia Jaropełka, po czym ogłosił się wielkim księciem kijowskim. W 981 r. Włodzimierz zajął, należące do Polski, Grody Czerwieńskie. W latach następnych pokonał Jaćwingów, walczył również z Wiatyczami, Pieczyngami i Radymiczami.
W początkowych latach swego panowania Włodzimierz był człowiekiem rozpustnym (posiadał wiele żon i nałożnic), rządnym władzy i często uciekającym się do okrucieństwa. Jednak przyjęcie chrztu w 988 r. całkowicie odmieniło zwyczaje księcia. Od IX w. Ruś często odwiedzali chrześcijańscy kupcy z Bizancjum i Krymu, babka Włodzimierza, księżna kijowska Olga, już ok. 955 r. przyjęła chrześcijaństwo w Konstantynopolu. Jednak to chrzest Włodzimierza stał się momentem przełomowym dla Rusi i jej mieszkańców. Według przekazu XII-wiecznej kroniki ruskiej – Latopisu Nestora (Powieść doroczna) – liczne poselstwa religijne oferowały księciu: przyjęcie chrześcijaństwa z Bizancjum, chrztu z Rzymu oraz przyjęcie mozaizmu (judaizmu) z państwa Chazarów. Włodzimierz zafascynowany oprawą liturgii bizantyjskiej zdecydował się przyjąć chrześcijaństwo w obrządku wschodnim (tj. prawosławnym) z Konstantynopola i uznać je za religię państwową. W 988 r., w miejscowości Cherson nad Morzem Czarnym, Włodzimierz został ochrzczony i otrzymał imię Wasyl (Bazyli). Rok później (989 r.) pojął za żonę Annę, siostrę cesarza bizantyjskiego Bazylego II Bułgarobójcy. Po powrocie do Kijowa książę polecił zniszczyć figury pogańskich bożków, osobiście wrzucił do Dniepru posąg Peruna. Następnie bizantyjscy duchowni przeprowadzili masowy chrzest mieszkańców ruskiej stolicy.
|
|
Od czasu swego chrztu, Włodzimierz stał się władcą łagodnym i sprawiedliwym, unikał wojen i roztaczał opiekę nad ubogimi. W Kijowie zbudował m.in. słynną cerkiew pod wezwaniem Matki Bożej (tzw. dziesięcinną, bo kniaź przeznaczył na jej utrzymanie dziesiątą część dochodów). Włodzimierz za główny cel postawił sobie odtąd szerzenie nowej wiary na terenie swego księstwa i poza nim.
Za panowania Włodzimierza I Wielkiego Ruś Kijowska przeżywała rozwój gospodarczy i kulturalny. Nastąpił wzrost jej potęgi, a zasięg terytorialny został zwiększony.
Włodzimierz zmarł 15 VII 1015 r., jego ciało pochowane zostało w Kijowie. Po śmierci księcia nastąpił okres zaciekłych walk o sukcesję toczonych przez jego synów.
Z uwagi na zasługi Włodzimierza na polu szerzenia chrześcijaństwa, został on uznany przez Kościół prawosławny świętym "równym apostołom".
Św. Włodzimierz WAŻNE DATY: – wygnanie księcia Włodzimierza z Nowogrodu Wielkiego przez Jaropełka – odbicie Nowogrodu przez Włodzimierza stojącego na czele drużyny Waregów – zajęcie Kijowa; Włodzimierz wielkim księciem kijowskim – odebranie Polsce Grodów Czerwieńskich – przyjęcie przez Włodzimierza chrztu z Bizancjum – poślubienie Anny, siostry cesarza bizantyjskiego Bazylego II Bułgarobójcy; początek chrystianizacji Rusi Kijowskiej – śmierć Włodzimierza I Wielkiego
powrót do początku strony