Wilhelm I Zdobywca
(ur. 1028 r., zm. 1087 r.)

Książę Normandii od 1035 r., król Anglii od 1066 r.

Po śmierci księcia Normandii Roberta I (1035 r.), sukcesję po nim przejął jego nieślubny syn Wilhelm. Przez ponad 10 następnych lat młody książę musiał zmagać się z opozycją normandzkiego możnowładztwa. Pokonał ją ostatecznie w 1047 r., dzięki pomocy francuskiego króla Henryka I.

W 1066 r. zmarł król Anglii Edward Wyznawca, a tron po nim przejął Harold Godwisson. Z roszczeniami do angielskiego tronu wystąpił również Wilhelm, który zdołał przekonać papieża o słuszności swych pretensji i uzyskał jego zgodę na wyprawę do Anglii.

Armia normańska wraz z posiłkami francuskimi wyruszyła na podbój Anglii. Król Harold, dowiedziawszy się o inwazji, wyruszył naprzeciw wojskom Wilhelma. 14 X 1066 r. pod Hastings doszło do bitwy, w której Wilhelm, mimo przewagi liczebnej po stronie przeciwnika, rozbił wojska króla Harolda. Harold zginął na polu walki. Po zajęciu Londynu, 25 XII 1066 r. Wilhelm Zdobywca koronował się w Westminsterze na króla Anglii, zapoczątkowując w ten sposób okres panowania w tym kraju dynastii normańskiej. Początki rządów nie były łatwe. Nowy król musiał w latach 1067–1071 walczyć z buntującymi się przeciw niemu baronami anglosaskimi. Ostatecznie wszelki opór został zdławiony, a uczestniczącym w buncie angielskim możnym zostały skonfiskowane majątki. Król Wilhelm I nadał je rycerzom normańskim.

Bitwa pod Hastings (tkanina z Bayeux)

Wilhelm I Zdobywca jako król angielski dążył do umocnienia swej władzy i uporządkowania spraw wewnętrznych. Jego działania przekształciły Anglię w scentralizowane i sprawnie zarządzane państwo feudalne. Dobre stosunki z papieżem pogorszyły się po koronacji Wilhelma. Król bowiem zaczął ograniczać wpływy papieskie i chciał przejąć zwierzchnictwo nad Kościołem angielskim, którego reorganizację nakazał arcybiskupowi Lanfranc z Canterbury.

W 1078 r. Wilhelm rozpoczął budowę twierdzy White Tower w Londynie (budowa zakończona została w 1097 r.).

Twierdza White Tower w Londynie

Król, utrzymując istniejące anglosaskie prawodawstwo, zachował także częściowo starą administrację, w tym urząd szeryfa. W 1086 r. z polecenia Wilhelma przeprowadzono wielki spis ziemski, ujęty w tzw. Domesday Book (Księga Sądnego Dnia). Księga ta zawierała spis wszystkich dóbr i własności ziemskich w poszczególnych hrabstwach, sporządzona była głównie na potrzeby fiskalne, ale służyła także za podstawę do organizacji administracji i sądownictwa.

Wilhelm I Zdobywca zmarł 9 IX 1087 r. w czasie kampanii wojennej przeciwko królowi francuskiemu Filipowi I. Jego ciało złożono w kościele św. Stefana w Caen. 

WAŻNE DATY:

1035 – objęcie tronu normańskiego przez Wilhelma 1066 – bitwa pod Hastings – zwycięstwo Wilhelma nad królem angielskim Haraldem; 25 XII – koronacja Wilhelma na króla Anglii 1067–71 – bunty możnych anglosaskich 1078 – początek budowy twierdzy White Tower 1086 – opracowanie Domesday Book (Księgi Sądnego Dnia) 1087 – śmierć Wilhelma Zdobywcy w czasie wyprawy wojennej we Francji