Bolesław IV Kędzierzawy
Bolesław IV Kędzierzawy (ok.1122–1173), książę mazowiecki od 1138 r., krakowski od 1146 r., syn Bolesława Krzywoustego i Salomei. W latach 1142–1146 stał na czele braci-juniorów w walce z seniorem Władysławem, który dążył do odebrania im władzy w ich dzielnicach. Po wygnaniu Władysława z kraju w 1146 r., Bolesław władał na Mazowszu, Śląsku i w dzielnicy senioralnej z Krakowem, z której bratu Henrykowi wydzielił księstwo sandomierskie. W 1146 r. Bolesław stanął przed groźbą interwencji króla niemieckiego Konrada III, który udzielił poparcia wygnanemu Władysławowi. Obiecał stawić się na sąd arbitrażowy, ale obietnicy tej nie dotrzymał. Konrad III ze względu na własne problemy w kraju po powrocie z niefortunnej krucjaty (1147–49), nie podejmował już sprawy zbrojnej interwencji w Polsce, zwłaszcza że Bolesław znalazł poparcie u margrabiego Albrechta Niedźwiedzia. Wyprawę przeciw Polsce podjął dopiero w 1157 r. cesarz Fryderyk I Barbarossa. Bolesław złożył w Krzyszkowie pod Poznaniem hołd cesarzowi, zapłacił okup i zobowiązał się do zwrotu Śląska Władysławowi. Dzielnicę śląską przekazał jednak dopiero w 1163 r. synom nieżyjącego już wtedy Władysława. Zostawił sobie większe grody, co doprowadziło do konfliktu z bratankami, zakończonego wygnaniem ich z kraju. Dopiero groźba ponownej interwencji cesarza ostatecznie zmusiła Bolesława Kędzierzawego do oddania w 1173 r. Śląska synom Władysława Wygnańca. Wcześniej, w 1166 r., Bolesław zorganizował krucjatę przeciw pogańskim Prusom. Wyprawa zakończyła się jednak niepowodzeniem, a życie stracił w niej brat Bolesława, Henryk Sandomierski. Trudności wewnętrzne w okresie panowania Bolesława jako seniora, spowodowały zerwanie zależności Pomorza Zachodniego od Polski i duże ograniczenie zwierzchności nad Pomorzem Gdańskim. WAŻNE DATY: | 1142-46 | – | walki Bolesława z seniorem Władysławem II | 1146 | – | objęcie władzy senioralnej po wygnaniu Władysława | 1157 | – | najazd Fryderyka I Barbarossy na Polskę, hołd złożony cesarzowi przez Bolesława | 1163 | – | zwrot Śląska synom Władysława Wygnańca (bez głównych grodów) | 1166 | – | nieudana wyprawa przeciw Prusom | 1173 | – | ostateczne zrzeczenie się Bolesława Kędzierzawego praw do Śląska | | | |
| |