W oświeceniu rozwinęło się bardzo wiele kierunków filozoficznych, często sprzecznych ze sobą. Najważniejsze z nich to: ATEIZM – pogląd religijny głoszący, że wiara w Boga jest sprzeczna z rozumem; nie odwoływał się w tłumaczeniu świata do zjawisk nadnaturalnych. DEIZM – pogląd religijny głoszący, że Bóg stworzył świat, ale w niego nie ingeruje. RACJONALIZM – pogląd filozoficzny głoszący, że głównym źródłem poznania świata jest rozum; drogą poznania w racjonalizmie jest dedukcja (od ogółu do szczegółu); twórcą tego nurtu jest Kartezjusz (Cogito ergo sum – myślę, więc jestem). EMPIRYZM – kierunek filozoficzny głoszący, że źródłem poznania jest doświadczenie zmysłowe; metodą poznania jest indukcja (od szczegółu do ogółu); twórcą tego nurtu jest Francis Bacon. SENSUALIZM (odmiana empiryzmu) – kierunek filozoficzny głoszący, że źródłem wiedzy są tylko doznania zmysłowe; Twórcą tego nurtu był John Locke (Człowiek rodzi się jako czysta tablica – całą osobowość ludzką kształtuje życie, doświadczenie). UTYLITARYZM – pogląd etyczny głoszący, że największym dobrem jest działalność na rzecz społeczeństwa. RADYKALIZM – ruch polityczny dążący do wyraźnych zmian w społeczeństwie, skrajnie postępowy. OPTYMIZM POZNAWCZY – wiara w nieograniczone możliwości rozumu. IRRACJONALIZM – pogląd głoszący, że istnieje wiedza niezależna od rozumu. HUMANITARYZM – postawa, którą cechuje szacunek dla człowieka i troska o jego dobro; pojęcie pokrewne humanizmowi.  Francis Bacon
|  Kartezjusz
|  John Locke
|
Najważniejsi filozofowie: – Francis Bacon, – Kartezjusz, – John Locke, – Monteskiusz, – Baruch Spinoza, – Denis Diderot, – Izaak Newton, – Jan Jakub Rousseau.powrót do początku strony |