|
Urodził się w Borzęcinie w 1930 r. Szkołę średnią ukończył w Krakowie i tu debiutował w 1950 r. reportażem z budowy Nowej Huty. W latach 1950–54 pracował w redakcji "Dziennika Polskiego". Jego książkowym debiutem był wydany w 1953 r. tom opowiadań Półpancerze praktyczne. W 1958 r. zadebiutował w dramacie, wydając Policję. Następnie powstały: Na pełnym morzu, Męczeństwo Piotra Oheya, Rzeźnia, Garbus, Tango, Miłość na Krymie i in. Mrożek w 1963 r. wyjechał z Polski, najpierw do Włoch, potem do Francji. W 1997 r. wrócił i mieszka w Krakowie. TANGO Tango opowiada o rodzinie, do której należą: dziadkowie Eugeniusz i Eugenia, rodzice Stomil i Eleonora, ich dwudziestopięcioletni syn Artur i jego narzeczona Ala (zresztą kuzynka). Rodzina ta jest trochę dziwna: dziadkowie udają nastolatków, rodzice protestują przeciw jakimkolwiek konwencjom: stroju, zachowania, moralności – zachowują się jak antyrodzice. Natomiast Artur w całym tym bałaganie pragnie uporządkowania. Buntuje się przeciw nowatorskim pomysłom rodziców, nie może znieść ich "młodzieńczości", braku zasad i wyzwolenia w sferze seksu i sztuki. Artur przestrzega wszelkich konwenansów, pragnie tradycyjnego mieszczańskiego ślubu, nosi elegancki garnitur. Poza tym studiuje filozofię i medycynę. W Tangu pokazany został konflikt pokoleń, niby typowy: syn przeciw rodzicom, tyle że zupełnie odwrócony, bo to rodzice propagują różne młodzieńcze zachowania, a syn jest za tradycją i zasadami. Wszelkie autorytety zostały w dramacie ośmieszone, np. babcia Eugenia chodzi w trampkach i gra w pokera. Artur – typ bohatera romantycznego – pragnie stworzyć coś nowego, wartościowego. To, co robią rodzice nazywa burdelem. Artur doprowadził do konwencjonalnej ceremonii ślubu, jednak jest to tylko pozorny powrót do tradycji – dla zasady robione jest zdjęcie, ale aparat jest zepsuty... Rodzina czuje się bardzo nieswojo w starych strojach – przyjęcie starej formy nie uzdrowiło sytuacji, bowiem w tej formie nie ma już treści. Zrozumiawszy to Artur zaczął szukać nowej idei. Rozważa różne możliwości – zastanawia się nad Bogiem, sportem, eksperymentem i postępem. Na scenę wkracza Edek – typ prymitywny, z innej klasy społecznej (ni chłop, ni proletariusz). Zostaje kochankiem Eleonory. Fakt ten obwieszcza ona mężowi jako normalną nowinę. Artur ze swym intelektualnym podejściem nie może nic zdziałać. Po śmierci babci orientuje się, że dokona czegokolwiek tylko za pomocą siły. Chce wykorzystać bezmyślnego Edka, lecz okazuje się, że z Edkiem zdradziła go Ala, więc bohater pragnie rywala zabić. Jednak koniec końców Artur ginie z ręki Edka, który nad trupem bohatera odtańcowuje zwycięskie tango z Eugeniuszem. Tango to popularny taniec oparty na powtarzalności figur. Dzieje konfliktów (pokoleniowych i klasowych) przypominają rytm i powtarzalność tanga – bunt, rewolucja, kontrrewolucja, siła i... od nowa! Stosunek Tanga do tradycji dramatycznej:
• | III cz. Dziadów Adama Mickiewicza – nawiązanie do postaci Konrada, bohatera tragicznego, który pragnie władzy, jest jednak niezdecydowany; pośrednio nawiązano tu też do Hamleta Williama Szekspira; | • | Wesele Stanisława Wyspiańskiego – motyw tańca, tango tańczone w ostatniej scenie to taniec chocholi: brak działań, brak aktywności, letarg społeczny; chłopomania – fascynacja Edkiem; | • | Szewcy Witkacego – Edek przypomina Hiper-Robociarza. |
Tango "rozmawia" z tradycją, żeby zrozumieć ten dramat, trzeba znać utwory, do których nawiązuje. Dramat Mrożka wiąże się z surrealizmem, zawiera elementy groteski – miesza tragizm z komizmem, chwilami jest tragifarsą. Tango przez niektórych nazywane jest teatrem absurdu, jednak przeciwnicy tego terminu uważają, że jego wymowa jest zbyt poważna na taką nazwę. powrót do początku strony |
