Strona ofertowa Wydawnictw Edukacyjnych WIKING
Jesteś
gościem portalu
Strona główna portalu
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=621
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=440
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=110
http://www.wiking.com.pl/index.php?site=testy_gim_historia_roz_1
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=348
http://www.wiking.edu.pl/sitemap.php
Powrót do poprzedniej stronyWersja do wydruku

Ronald Wilson Reagan
(ur. 1911 R., zm. 2004 R.)

Amerykański polityk, aktor filmowy, 40. prezydent Stanów Zjednoczonych, republikanin.

Urodził się 6 II 1911 r. w Tampico w stanie Illinois. W 1928 r. rozpoczął naukę na lokalnym uniwersytecie Eureka College w stanie Illinois, studiował ekonomię i socjologię. W 1932 r. otrzymał dyplom tej uczelni. W tym samym roku został komentatorem zawodów sportowych w Chicago.

W 1935 r. zaczął korespondencyjny kurs wojskowy, który ukończył w 1937 r. i otrzymał stopień oficera kawalerii.

W 1937 r. Reagan wyjechał do Kalifornii, gdzie podpisując swój pierwszy kontrakt z wytwórnią Warner Brothers, rozpoczął karierę aktorską. Zadebiutował w filmie "Miłość w eterze" ("Love is on the Air"). W latach 1937–1964 wystąpił w 53 filmach. Jako aktor nie był gwiazdą pierwszej wielkości, grywał przeważnie role drugoplanowe, jednak zdobył sporą popularność.

W czasie II wojny światowej Reagan brał udział w kręceniu filmów na potrzeby propagandowe armii amerykańskiej. Po zakończeniu wojny kontynuował karierę aktorską i jednocześnie zaangażował się w ruchu związkowym środowiska filmowców.  W latach 1959–1960 był przewodniczącym Związku Zawodowego Aktorów Filmowych. W tym też czasie aktywnie działał w ruchu antykomunistycznym mającym ujawnić wpływy komunistów w Hollywood. Nadto prowadził cykl antykomunistycznych odczytów, nadawanych częściowo przez radio.

U schyłku kariery aktorskiej, w 1962 r., Reagan wstąpił do Partii Republikańskiej. W latach 1966–1974 pełnił przez dwie kadencje urząd gubernatora Kalifornii. Sprawując go dał się poznać jako bardzo dobry administrator, a zarazem zagorzały przeciwnik młodzieżowych ruchów lewackich organizujących pod koniec lat sześćdziesiątych i w pierwszej połowie siedemdziesiątych szereg wystąpień przeciw władzom i istniejącemu porządkowi. Ogromna niechęć Reagana do takich ruchów jak np. hippisowski była szczerze odwzajemniana.


Zaprzysiężenie Ronalda Reagana na 40. prezydenta USA (I 1981)

W XI 1980 r. Ronald Reagan wygrał wybory prezydenckie i 20 I 1981 r. został zaprzysiężony jako 40. prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki. Najwyższy urząd objął po demokracie Jimmy Carterze.

Zaledwie kilkadziesiąt dni potem (30 III 1981) niezrównoważony psychicznie John Hinckley dokonał zamachu na życie Reagana, w którym 70-letni wówczas prezydent został poważnie ranny.


Zamach na życie Reagana (III 1981)

W polityce wewnętrznej Reagan dążył do ożywienia gospodarki i zmniejszenia deficytu. Dokonując cięć, głównie na cele socjalne oraz zmniejszając podatki, spowodował obniżenie inflacji i pobudził gospodarkę amerykańską, która weszła w okres koniunktury. Wartość dolara w stosunku do innych walut wzrosła, a stopa bezrobocia spadła.

Jako prezydent Reagan podchodził z dystansem do działalności związków zawodowych. W VIII 1981 r. nie zawahał się wydać polecenia natychmiastowego zwolnienia z pracy ponad 11 tysięcy strajkujących kontrolerów lotu, odmawiających przerwania protestu, będącego naruszeniem obowiązującego prawa pracy.

W polityce zagranicznej Reagan reprezentował twarde stanowisko wobec ZSRR oraz wspierał wszelkie ruchy antykomunistyczne na świecie. Udzielał pomocy prawicowym dyktaturom w Ameryce Łacińskiej, którzy często brutalnie obchodzili się z opozycją.

Największym sojusznikiem Reagana w Europie była konserwatywna premier Wielkiej Brytanii – Margaret Thatcher.


R. Reagan i premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher

Po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego solidaryzował się z demokratyczną opozycją, wprowadził przeciw PRL surowe sankcje ekonomiczne, a wobec ZSRR zaostrzył swoje stanowisko.

W 1983 r. wysłał żołnierzy amerykańskich na Grenadę by obalili lewicowy rząd. Interwencję tą uzasadniano koniecznością ochrony tysięcy obywateli amerykańskich tam żyjących, a także obawą przed umieszczeniem na wyspie radzieckich baz wojskowych. Działania militarne Stanów Zjednoczonych wywołały protesty na świecie oraz krytykę niektórych zachodnioeuropejskich sojuszników USA.

1984 r. Reagan ponownie wygrał wybory prezydenckie. Jego zwycięstwo było bardzo wyraźne, zdobył poparcie 60 % Amerykanów i największą w historii liczbę głosów elektorskich.

W drugiej kadencji Reagan kontynuował swą dotychczasową politykę. Wspierał prawicową partyzantkę m.in. w Nikaragui, Salwadorze i Angoli. Podjął walkę z terroryzmem, którego głównym ośrodkiem był wówczas Liban. W IV 1986 r. amerykańskie bombowce dokonały nalotu na libijskie miasta Trypolis i Benghazi.

Związkowi Radzieckiemu Reagan narzucił wyścig zbrojeń, zainicjował program Inicjatywy Obrony Strategicznej (Strategic Defense Initiative – SDI) popularnie zwany programem "wojen gwiezdnych". Związek Radziecki ze swą słabą gospodarką nie był w stanie dotrzymać kroku Amerykanom w tym wyścigu i okazało się, że  w rzeczywistości jest "kolosem na glinianych nogach". Ostatecznie władze radzieckie zmuszone zostały do szukania porozumienia z administracją Reagana. 8 XII 1987 r. sekretarz generalny KPZR – Michaił Gorbaczow i prezydent Reagan podpisali w Waszyngtonie historyczny układ dający początek procesowi rozbrojenia.


M. Gorbaczow i R. Reagan podpisujący 8 XII 1987 r. układ rozbrojeniowy

Zdecydowana postawa administracji amerykańskiej wobec państw bloku radzieckiego spowodowała, że wkrótce po zakończeniu prezydentury Reagana, komunistyczne władze w pogrążonej w kryzysie Polsce, musiały szukać porozumienia z opozycją. Przemiany ekonomiczne i polityczne w Polsce (od 1989) zapoczątkowały lawinę podobnych wydarzeń w poszczególnych krajach tzw. bloku radzieckiego. Sam Związek Radziecki rozpadł się w 1990–91 r.


Ronald Reagan – prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki
od 1981 r. do 1989 r.

W 1990 r. Reagan przyjechał do Polski, odwiedził Stocznię Gdańską i wygłosił tam przemówienie.

Na początku lat 90. wycofał się z życia publicznego ze względu na chorobę Alzheimera.

Ronald Reagan zmarł 6 VI 2004 r. w swojej kalifornijskiej posiadłości Bel Air  w wieku 93 lat.

Przeszedł do historii jako osoba, która walnie przyczyniła się do obalenia komunizmu najpierw w Polsce a następnie w innych krajach Europy środkowej i wschodniej.

W VII 2007 r. prezydent Lech Kaczyński nadał pośmiertnie Reaganowi najwyższe polskie odznaczenie – Order Orła Białego.


Ceremonia pogrzebowa R. Reagana (VI 2004)

WAŻNE DATY:

1937

początek kariery aktorskiej Reagana

1959–60

przewodnictwo w Związku Zawodowym Aktorów Filmowych

1962

wstąpienia do Partii Republikańskiej

1964

zakończenie kariery filmowej

1966–1974

pełnienie urzędu gubernatora Kalifornii

1980

wybór Reagana na 40. prezydenta Stanów Zjednoczonych (XI)

1981

zamach na życie Reagana (III)

1983

interwencja armii amerykańskiej na Grenadzie

1984

reelekcja R. Reagana na urząd prezydenta (XI)

1987

podpisanie w Waszyngtonie amerykańsko--radzieckiego układu rozbrojeniowego (XII)

1994

ostateczne wycofanie się Reagana z życia publicznego

2004

śmierć Reagana


2007

pośmiertnie: nadanie Reaganowi Orderu Orła Białego (VII)

  

powrót do początku strony

Geografia | Język Polski | Historia | Przyroda | Biologia