Strona ofertowa Wydawnictw Edukacyjnych WIKING
Jesteś
gościem portalu
Strona główna portalu
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=621
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=440
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=110
http://www.wiking.com.pl/index.php?site=testy_gim_historia_roz_1
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=348
http://www.wiking.edu.pl/sitemap.php
Powrót do poprzedniej stronyWersja do wydruku

Paul von Hindenburg, von Beneckendorff (ur. 1847 R., zm. 1934 R.)

Niemiecki feldmarszałek i polityk, prezydent Niemiec w latach 1925–1934.

Paul von Hindenburg urodził się 2 X 1847 r. w Poznaniu. W 1855 r. jego ojciec, pruski oficer, dostał przeniesienie do jednostki wojskowej w Głogowie (Glogau) na Dolnym Śląsku (Niederschlesien) i przeprowadził się tam wraz z rodziną. W 1863 r. ojciec otrzymał stopień majora i wkrótce potem został przeniesiony do Berlina.


Paul von Hindenburg jako młody oficer w 1866 r.

Paul poszedł w ślady swego ojca i rozpoczął karierę wojskową. W 1859 r. wstąpił do szkoły kadetów w Wahlstatt (Legnickie Pole), a od 1863 r. kontynuował naukę w Berlinie. W 1866 r. ukończył szkołę kadetów i otrzymał stopień podporucznika. W tym samym roku brał udział w wojnie prusko-austriackiej i uczestniczył w zwycięskiej dla Prus bitwie pod Sadową – Königgrätz (3 VII 1866).  W latach 1870–71 wziął udział w wojnie francusko-pruskiej i uczestniczył w bitwie pod Sedanem (2 IX 1870). Po zwycięstwie armii pruskiej Hindenburg został odznaczony Krzyżem Żelaznym i otrzymał awans na porucznika. Od 1873 r. studiował w Akademii Wojskowej w Gross-Lichterfelde pod Berlinem. Uczelnię tę ukończył z wyróżnieniem w 1876 r. Dwa lata później (1878) został awansowany do rangi kapitana, a w 1885 r.  mianowany majorem. W latach 1890–93, jako podpułkownik, pełnił służbę w Ministerstwie Wojny, kierując jednym z jego wydziałów. W 1893 r. został komendantem 91 regimentu piechoty. Od 1896 r. do 1900 r. pełnił funkcję szefa sztabu VIII Korpusu Armii. W 1897 r. był mianowany generałem majorem, zaś w 1900 r. generałem porucznikiem, po czym objął komendanturę nad 28 Dywizją Piechoty w Karlsruhe. W latach 1905–1911, jako generał piechoty, dowodził IV Korpusem Armii w Magdeburgu. Osiągnąwszy w 1911 r. wiek emerytalny, Hindenburg przeszedł w stan spoczynku i osiadł w Hanowerze.

Po wybuchu I wojny światowej (1914) Paul von Hindenburg został przywrócony do czynnej służby wojskowej i 22 VII 1914 r. objął dowództwo nad 8 Armią w Prusach Wschodnich. Jego szefem sztabu mianowany został gen. Ludendorff. Dowodzona przez Hindenburga armia odniosła wielkie zwycięstwo nad armią rosyjską w bitwie pod Tannenbergiem (31 VIII 1914), a następnie zwyciężyła wroga w bitwie nad Jeziorami Mazurskimi (IX 1914). Dowodząc nowo utworzoną 9 Armią Hindenburg prowadził działania wojenne na terenie Królestwa Polskiego (IX/X 1914). 1 XI 1914 Hindenburg objął naczelne dowództwo nad armią niemiecką na Wschodzie. Za swe zasługi militarne został awansowany do rangi feldmarszałka (27 XI 1914). W 1915 r. objął dowództwo nad Korpusem Armijnym "Hindenburg". W VIII 1916 r. został mianowany Szefem Sztabu Generalnego i stanął na czele armii niemieckiej, zastępując na tym stanowisku generała Ericha von Falkenhayna. Wraz z generałem E. Ludendorffem, który został jego generalnym kwatermistrzem, Hindenburg podejmował odtąd najważniejsze decyzje militarne, a z czasem osiągnął niemal nieograniczoną władzę dyktatorską w Niemczech, usuwając w cień cesarza Wilhelma II i rząd Rzeszy.


P. von Hindenburg, cesarz  Wilhelm II i E. Ludendorff

Ofensywa niemiecka na froncie zachodnim (III–VII 1918) nie powiodła się, a alianci przeszli do kontrataku, który ostatecznie zakończył się kapitulacją wojsk niemieckich. W obliczu klęski Hindenburg i Ludendorff złożyli władzę na rzecz Reichstagu (IX 1918). W XI 1918 r. wybuchła w Niemczech rewolucja, w wyniku której cesarz Wilhelm II został całkowicie pozbawiony władzy i abdykował. Podpisane 11 XI 1918 r. w lasku Compiegne zawieszenie broni – na warunkach podyktowanych przez zachodnich aliantów – zakończyło I wojnę światową.


Żołnierze niemieccy pod Tannenbergiem (VIII 1914)

Po wojnie Paul von Hindenburg, jako naczelny dowódca armii, tłumił zamieszki komunistyczne, jakie miały miejsce w Niemczech do połowy 1919 r. Pod koniec VI 1919 r. Hindenburg ponownie przeszedł w stan spoczynku, kończąc tym samym swoją karierę wojskową.

Pierwsze lata powojenne były dla Niemiec (Republiki Weimarskiej) bardzo ciężkie. Trudności wewnętrzne kraju potęgowane były przez reparacje wojenne przekraczające możliwości gospodarki niemieckiej. Trudna była także sytuacja zewnętrzna Niemiec, które znajdowały się wówczas w izolacji politycznej.


Paul von Hindenburg prezydent Niemiec w latach 1925–1934

1925 r. zmarł sprawujący urząd prezydenta F. Ebert. Siły konserwatywne wysunęły na to stanowisko kandydaturę Paula von Hindenburga. Ten, mimo swych monarchistycznych poglądów, ostatecznie wyraził zgodę na ubieganie się o prezydenturę. Cieszący się dużym poważaniem w społeczeństwie niemieckim Hindenburg wygrał wybory (IV 1925) i został zaprzysiężony na prezydenta Niemiec. W chwili obejmowania tego urzędu miał już 78 lat. Dzięki swym monarchistycznym przekonaniom często nazywany był Ersatzkaiser (zastępczy cesarz).

W drugiej połowie lat dwudziestych, m.in. dzięki reformie walutowej, napływowi kapitału amerykańskiemu i zmniejszeniu wysokości odszkodowań wojennych, niemiecka gospodarka zaczęła się wzmacniać. Również sytuacja zewnętrzna poprawiła się i kraj zaczął wychodzić z izolacji politycznej (w 1926 r. Niemcy przyjęto do Ligi Narodów).

Zapoczątkowany w 1929 r. światowy kryzys gospodarczy zakończył okres rozwoju gospodarki i stabilizacji wewnętrznej w Niemczech. Skutki kryzysu powodowały gwałtowny wzrost wpływów komunistów a jeszcze bardziej narodowych socjalistów (nazistów) skupionych w NSDAP pod przywództwem Adolfa Hitlera. Wybory prezydenckie w 1932 r. zmobilizowały wszystkie siły przeciwne nazistom i kandydującemu Hitlerowi, tak że cieszący się wielkim autorytetem wśród Niemców Paul von Hindenburg, po raz drugi został wybrany na urząd prezydenta.

Jednak w wyborach do Reichstagu (1932) wyraźne zwycięstwo odniosła NSDAP i, jak się wkrótce okazało, to Hitler i naziści mieli stać się wiodącą siłą polityczną w Niemczech.

Mimo niechęci do narodowych socjalistów prezydent Hindenburg mianował A. Hitlera na urząd kanclerza Rzeszy, powierzając mu misję tworzenia nowego rządu (30 I 1933). Sędziwy i schorowany Hindenburg nie był w stanie przeciwstawić się zagarniającemu coraz większą władzę Hitlerowi, który zmierzał do wprowadzenia totalitarnego systemu władzy.


A. Hitler i P. von Hindenburg (1933)

Paul von Hindenburg zmarł 2 VIII 1934 r. w Neudeck (obecnie Ogrodzieniec). Po jego śmierci nic już nie stało Hitlerowi na przeszkodzie w przejęciu pełni władzy i realizacji swego programu.
 

WAŻNE DATY:

1866

udział Paula von Hindenburga w wojnie prusko-austriackiej

1870–71

wojna francusko-pruska, udział Hindenburga w bitwie pod Sedanem

1873–76

studia w Akademii Wojskowej

1890–93

służba w Ministerstwie Wojny

1900

mianowanie Hindenburga generałem porucznikiem

1911

przejście w stan spoczynku

1914

wybuch I wojny światowej; powrót Hindenburga do czynnej służby wojskowej; wielkie zwycięstwo dowodzonej przez Hindenburga armii niemieckiej w bitwie pod Tannenbergiem (VIII); awansowanie Hindenburga do rangi feldmarszałka (XI)

1916

mianowanie Hindenburga Szefem Sztabu Generalnego (VIII)

1918

zawieszenie broni w Compiegne, zakończenie I wojny światowej (11 XI)

1919

podpisanie traktatu wersalskiego (VI)

1925

wybór Hindenburga na prezydenta Niemiec

1929

początek światowego kryzysu gospodarczego

1932

ponowny wybór Hindenburga na urząd prezydenta

1933

mianowanie Hitlera kanclerzem Rzeszy (30 I)

1934

śmierć Paula von Hindenburga

  

powrót do początku strony

Geografia | Język Polski | Historia | Przyroda | Biologia