ROŚLINNOŚĆ w Polsce

Roślinność na Świecie, w Europie

BIOSFERA

LASY w Polsce
TORFOWISKA, ŁĄKI, UPRAWY w Polsce
ROŚLINNOŚĆ GÓRSKA w Polsce

MAPA ROŚLINNOŚCI RZECZYWISTEJ 
__________

LASY

Gdyby nie działalność człowieka, obszar naszego kraju prawie w całości (z wyjątkiem najwyższych partii gór) pokrywałyby lasy. Tymczasem obecnie stanowią one około 28% powierzchni Polski.
Większość lasów jest pochodzenia sztucznego, co oznacza, że zostały one posadzone przez człowieka. Jedynie puszcze – Białowieska i Kampinoska – zaliczają się do lasów pierwotnych.

W zależności od naturalnego środowiska powstania i dominujących gatunków drzew wyznaczono w Polsce typy siedliskowe lasu:
- bór – to las iglasty z niewielkimi domieszkami drzew liściastych; zdecydowanie dominuje w nim sosna, a ponadto świerk, dąb, brzoza, jodła; rośnie przeważnie na słabych glebach, praktycznie w całym kraju (poza górami); stanowi ~70% powierzchni wszystkich polskich lasów; największe kompleksy to Bory Tucholskie, Bory Lubuskie, Bory Dolnośląskie, Bory Stobrawskie, Puszcza Solska, Puszcza Piska, Puszcza Drawska;
- grąd – to wielogatunkowy las liściasty (niekiedy z domieszką jodły lub modrzewia); główne gatunki drzew to grab i dąb (w dąbrowach), a poza tym buk (w buczynach), klon, brzoza, osika, jarzębina; rośnie na dobrych, na ogół wilgotnych glebach (brunatnych); zajmuje około 8% powierzchni leśnej, występuje w niewielkich kompleksach, głównie na Pojezierzu Pomorskim i Mazurskim oraz na Wyżynie Małopolskej;
- łęg – to wielogatunkowy las liściasty powstały w środowisku wilgotnym (najczęściej w dolinach rzek); składają się na niego wierzby, topole, jesiony, wiązy, dęby, olsze; cechuje się bardzo bogatym runem leśnym (w podłożu żyzne gleby brunatne, czarne ziemie bagienne lub mady); lasy łęgowe zachowały się na niewielkich powierzchniach w dolinach Odry i Wisły, a także na Żuławach Wiślanych; zostały objęte ochroną;
- ols – to las liściasty z dominacją olszy czarnej (oprócz niej występuje w nim brzoza, jesion, wierzba); powstaje w środowisku wody stojącej, najczęściej na bagnach i torfowiskach; spotkać go można w puszczach Pojezierza Mazurskiego.
__________

TORFOWISKA, ŁĄKI, UPRAWY

Torfowisko powstaje na teranach o dużym stałym zawilgoceniu (czyli na bagnach). Wytwarzają się w nim pokłady skały osadowej zwanej torfem. Typową roślinnością tego terenu są m.in. mchy (w tym torfowiec), turzyce, trawy. To właśnie obumarłe szczątki tych roślin, nagromadzone przez wiele lat tworzą pokłady torfu.
Na obszarach zasilanych wodami podziemnymi powstają torfowiska niskie (tzw. łąkowe). Natomiast w bezodpływowych zagłębieniach terenu tworzą się torfowiska wysokie (tzw. mszary), które zasilane są przez wody opadowe.
W Polsce najwięcej torfowisk występuje na Polesiu, Podlasiu, Pojezierzu Mazurskim i Pomorskim oraz w pradolinach, a także w zagłębieniach wysokogórskich (np. w Zieleńcu w Górach Bystrzyckich).

Mianem łąk określane są tereny pokryte zwartą roślinnością trawiastą. Ich występowanie jest mniej więcej równomierne w całym kraju, aczkolwiek bardziej zwarte kompleksy zauważyć można na Mazurach i Polesiu oraz w pradolinach {MAPA}. Zdecydowana większość z nich powstała sztucznie, w miejscach po wyciętych lasach. Jako roślinność naturalna łąki zachowały się praktycznie tylko w górach, powyżej granicy lasów – np. hale w Tatrach, połoniny w Bieszczadach.

Uprawy to sztuczne zbiorowiska roślinne, które powstają na skutek działalności człowieka. Są znaczącym składnikiem polskiej biosfery, gdyż zajmują ponad 45% powierzchni kraju. Ich rodzaj zależy nie tylko od woli ludzkiej, ale także od warunków naturalnych – nie wszystkie rośliny można uprawiać w każdym miejscu.
__________

PIĘTRA ROŚLINNE W GÓRACH

Roślinność górska, w charakterystycznym układzie piętrowym, występuje w Polsce na terenie Karpat i Sudetów. Najlepiej ukształtowała się ona w najwyższych pasmach Tatr i Karkonoszy. Poniższy rysunek przedstawia piętra roślinne w Tatrach.

Najniższe jest piętro pogórza (nie występuje w Tatrach), które sięga do wysokości 600-700 m n.p.m.; rosną w nim lasy liściaste złożone głównie z dębów i grabów.
Powyżej ukształtował się regiel dolny, gdzie dominują lasy mieszane z dużym udziałem buka i jodły.
Strefę między 1250 a 1600 m n.p.m. porastają wysokogórskie lasy świerkowe regla górnego.
Ponad nim rozciąga się piętro kosówki złożone z krzewiastych zarośli kosodrzewiny.
Od wysokości 1800 m n.p.m. stoki pokrywają hale – łąki wysokogórskie.
Szczytowe partie gór to turnie – nagie skały miejscami tylko porośnięte  są przez nieliczne kępki traw, mchów i porostów.

Roślinność karkonoska różni się od tatrzańskiej tym, że nie występują tam turnie, a granice pozostałych pięter są obniżone średnio o 250 metrów. Poza tym w reglu dolnym dominują posadzone przez człowieka lasy świerkowe, zamiast naturalnych lasów jodłowo-bukowych.

powrót na początek strony