Przyroda > Orientacja w terenie > Strony świata – kierunki główne

Strony świata – kierunki główne

 Słowa kluczowe:
- Słońce
- wschód Słońca
- zachód Słońca
- południe słoneczne

Jakie są strony świata i kierunki główne?

Mamy 4 strony świata,
które określone zostały
przez 4 kierunki główne:
- północ (N),
- południe (S),
- wschód (E),
- zachód (W).

Między kierunkami głównymi znajdują się kierunki pośrednie:
- północny wschód (NE),
- południowy wschód (SE),
- południowy zachód (SW),
- północny zachód (NW).

Układ tych kierunków przedstawiany jest na tzw.
Róży Wiatrów – patrz rysunek obok.

Wyznaczenie stron świata i kierunków w wielkim stopniu ułatwiło człowiekowi orientację w przestrzeni. Dzięki nim można dokładniej określić położenie różnych obiektów na powierzchni Ziemi oraz świadomie poruszać między nimi.

Na całym świecie powszechnie używane są skróty literowe pochodzące od angielskich nazw kierunków:
N – North (północ),
S – South (południe),
E – East (wschód),
W – West (zachód).

W jaki sposób wyznaczone zostały kierunki główne?

Od dawnych czasów ludzie określali strony świata, odnosząc się
do pozornej wędrówki Słońca na sferze niebieskiej.
Kierunek wschodni kojarzono z miejscami pojawiania się Słońca nad linią widnokręgu.
Kierunek zachodni związany był z miejscami chowania się Słońca pod linią widnokręgu.
Kierunek południowy wyznaczało Słońce w swoim najwyższym położeniu.
Kierunek północny pojmowano jako "...tę część nieba, na której Słońce
nigdy się nie pojawia..." lub po prostu stronę przeciwną do południa.

Powyższe określenia nie były jednak dokładne, choćby z tego względu, że w ciągu roku zmieniają się miejsca wschodu i zachodu Słońca. Także precyzyjne ustalenie momentu południa słonecznego mogło sprawiać trudności.

Przyjęcie, że Ziemia ma kształt kuli oraz poznanie zasad jej ruchów pozwoliło na dokładne wyznaczenie kierunków głównych. Okazało się, że można to zrobić w czasie równonocy wiosennej (21 marca) lub jesiennej (23 września). W te dwa dni miejsca wschodu i zachodu Słońca wskazują dokładnie kierunek wschodni i zachodni. Kierunek północny i południowy wyznacza linia prostopadła do linii wschód-zachód.

Oczywiście w pozostałych dniach roku również można określić kierunki gówne –
– zobacz sposoby wyznaczania kierunków w terenie.

Czy wiesz, że?

  • Na południe od Zwrotnika Koziorożca Słońce "wędruje" po północnej części nieba – w momencie południa słonecznego wyznacza ono kierunek północny.

powrót na początek strony

Zobacz także