Tytus, Titus Flavius Vespasianus
(ur. 39 r. po Chr., zm. 81 r. po Chr.)

Syn Wespazjana, pochodził z rodu Flawiuszów. Wódz rzymski, cesarz w latach 79–81.

Tytus towarzyszył swemu ojcu w jego wyprawach wojennych do Brytanii i Judei. Kiedy w 69 r. Wespazjan został cesarzem, przekazał Tytusowi dowództwo w wojnie w Judei. Miał on stłumić powstanie żydowskie i zakończyć wojnę. Tytus jednak kontynuował oblężenie zaciekle broniącej się Jerozolimy. Po ciężkich walkach w roku 70 Jerozolima została zdobyta i zajęta przez Rzymian. Świątynia jerozolimska, przybytek łączący wszystkich Żydów, została całkowicie zburzona, a stanowisko najwyższego arcykapłana zlikwidowane. Rok później (71) Tytus wraz z ojcem odbył uroczysty triumf z okazji zwycięstwa w wojnie w Judei. Choć resztki powstańców żydowskich desperacko walczyły jeszcze w Palestynie do 73 r., to losy powstania zostały już przesądzone. Ostatni obrońcy Masady, kierowani przez zelotów, popełnili zbiorowe samobójstwo, aby nie wpaść w ręce Rzymian. Po powrocie Tytusa do Rzymu ojciec uczynił z niego współregenta. Po śmierci Wespazjana w 79 r. Tytus został cesarzem i choć panował tylko dwa lata, dzięki rozsądnej polityce był powszechnie szanowany i lubiany.

W czasie rządów Tytusa (24 VIII 79 r.) miała miejsce erupcja Wezuwiusza, która zniszczyła Pompeje, Herkulanum i Stabiae. W następnym roku (80) Italię dotknęła epidemia dżumy, a Rzym został częściowo zniszczony na skutek pożaru. Cesarz z wielkim zaangażowaniem pomagał ludności, która ucierpiała w tych kataklizmach, czym zaskarbił sobie wielki szacunek obywateli.

Z polecenia Tytusa w Rzymie wzniesiono Łaźnie, ukończono także budowę Koloseum, która trwała 8 lat. Cesarz  otworzył je uroczyście w roku 80.

Koloseum – rekonstrukcja budowli

Rządy Tytusa opierały się na zgodnej współpracy z senatem. Dzięki uporządkowanym w czasie rządów Wespazjana finansom, Tytus mógł także organizować igrzyska. Prowadził również rozdawnictwo zboża.

Łuk Triumfalny Tytusa

Na lata jego panowania przypadają walki toczone przez Agrykolę z Kaledonami w Brytanii oraz wystąpienie samozwańczego Nerona.

Mimo bardzo krótkiego panowania, Tytus zapisał się w pamięci Rzymian i przeszedł do tradycji jako amor et deliciae generis humani (miłość i słodycz rodzaju ludzkiego). Zmarł w Aquae Cutiliae w roku 81, cesarzem został jego brat Domicjan. 
            

Wizerunek Tytusa na rzymskiej monecie

WAŻNE DATY: (lata po Chrystusie)

69 – przekazanie przez Wespazjana dowództwa w Judei Tytusowi 70 – zdobycie Jerozolimy i zburzenie świątyni jerozolimskiej 79 – objęcie władzy cesarskiej przez Tytusa po śmierci Wespazjana; wybuch Wezuwiusza, zniszczenie Pompei, Herkulanum i Stabiae 80 – dżuma w Italii i pożar w Rzymie 81 – śmierć Tytusa