Strona ofertowa Wydawnictw Edukacyjnych WIKING
Jesteś
gościem portalu
Strona główna portalu
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=621
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=440
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=110
http://www.wiking.com.pl/index.php?site=testy_gim_historia_roz_1
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=348
http://www.wiking.edu.pl/sitemap.php
Powrót do poprzedniej stronyWersja do wydruku

Henryk IV
(ur.1050 r., zm.1106 r.)


Syn Henryka III, pochodził z dynastii salickiej. Król niemiecki od 1056 r., cesarz od 1084 r.

W 1056 r. Henryk IV został koronowany na króla Niemiec, miał wtedy sześć lat. Do 1065 r. rządy w imieniu małoletniego władcy, jako regentka, sprawowała jego matka Agnieszka z Poitou. Po objęciu władzy Henryk IV musiał uporać się z problemem uporządkowania spraw wewnętrznych w państwie. W 1073 r. stłumił bunt Sasów, pokonując ich w bitwie nad rzeką Unstrutą.

W 1075 r. rozpoczął się ostry spór Henryka IV i papieża Grzegorza VII o inwestyturę. Król mianował nowego biskupa Mediolanu wbrew woli papieża. Grzegorz VII, który poczynania Henryka potraktował jako wtrącanie się w wewnętrzne sprawy Kościoła, zakazał duchownym przyjmowania inwestytury od świeckich władców, zaś monarchom nadającym stanowiska kościelne zagroził ekskomuniką (klątwą). W odpowiedzi sobór biskupów niemieckich w Wormacji (1076 r.), któremu przewodniczył Henryk IV, wypowiedział posłuszeństwo papieżowi Grzegorzowi VII. Ten z kolei rzucił klątwę kościelną na Henryka. Wydarzenie to wzmocniło opozycję książąt niemieckich przeciw królowi, a tamtejsi biskupi przestali go popierać. Henryk IV stanął zatem w obliczu realnej groźby utraty tronu niemieckiego.

By nie dopuścić do spotkania papieża z książętami niemieckimi, Henryk wyruszył na spotkanie z Grzegorzem VII, który zatrzymał się w zamku margrabiny Matyldy w Canossie. Przybywszy pod zamek w styczniu 1077 r., król przez trzy dni pokornie stawał u bram zamkowych, boso na mrozie, odziany w szaty pokutne i prosił o przebaczenie. Za namową swych doradców papież zdjął klątwę z Henryka IV. Król mógł zająć się pilnymi sprawami wewnętrznymi w państwie, bo oto opozycyjni książęta niemieccy wybrali Rudolfa szwabskiego antykrólem. Po trzech latach walk, w 1080 r. Henryk złamał w końcu opór swych przeciwników, w decydującej bitwie poległ też sam Rudolf. Tymczasem po opanowaniu sytuacji w kraju, Henryk IV ponownie popadł w konflikt z papieżem Grzegorzem VII i w 1083 r. zorganizował wyprawę do Rzymu, gdzie uczynił Klemensa III antypapieżem. Tym razem klątwa Grzegorza VII nie odniosła skutku i papież musiał opuścić Rzym. W 1084 r. antypapież Klemens III koronował Henryka IV na cesarza. W 1085 r. Henryk IV podarował księciu czeskiemu Wratysławowi koronę królewską, uznając tym samym samodzielność tego kraju. 

W maju 1085 r. w Salerno papież Grzegorz VII, który był wielce zasłużony dla Kościoła, dokonał żywota. Jego następcy, zwłaszcza Urban II, kontynuowali walką z cesarzem i antypapieżem. W  1090 r. Henryk IV wyprawił się do Italii, aby walczyć z Urbanem II, ale pod Canossą doznał porażki, gdyż lombardzkie miasta obróciły się przeciw cesarzowi. W 1093 r. syn Henryka – Konrad, który poróżnił się z ojcem, został koronowany na króla Włoch.

     Papież Grzegorz VII, margrabina
     Matylda i Henryk IV w Canossie

W 1102 r. Henryk IV ponownie został obłożony klątwą kościelną. Tym razem dokonał tego papież Paschalis II. Dwa lata później (1104 r.) syn cesarza Henryk V wystąpił przeciw ojcu, a następnie uwięził go. Opuszczony przez najbliższych cesarz zmuszony został do rezygnacji z tronu (1105 r.), a władzę objął Henryk V. Na początku 1106 r. Henryk IV zdołał zbiec z miejsca uwięzienia – Ingelheim, ale zmarł (VIII 1106 r.) w trakcie przygotowań do działań militarnych. 
            
         
          Henryk IV u bram Canossy
 

WAŻNE DATY:

1056

koronacja Henryka IV na króla niemieckiego; objęcie faktycznych rządów w Niemczech przez Henryka IV

1073

stłumienie buntu Sasów

1075

początek sporu Henryka IV z papieżem Grzegorzem VII o inwestyturę

1076

sobór biskupów niemieckich w Wormacji; klątwa papieża rzucona na Henryka IV

1077

ukorzenie się króla przed papieżem w Canossie

1083

wyprawa Henryka do Rzymu, mianowanie antypapieżem Klemensa III

1084

koronacja Henryka IV na cesarza

1102

obłożenie klątwą Henryka IV przez papieża Paschalisa II

1105

uwięzienie cesarza przez jego syna Henryka V; abdykacja Henryka IV

1106

śmierć Henryka IV

powrót do początku strony  

Geografia | Język Polski | Historia | Przyroda | Biologia