RENESANS
Renesans, czyli odrodzenie, to okres w dziejach literatury i sztuki europejskiej trwający od połowy XIV w. do końca XVI w. Najwcześniej rozpoczął się we Włoszech. W Polsce trwał od drugiej połowy XV w. do początków XVII w. W tym okresie nastąpił gwałtowny rozkwit literatury i sztuki, a złożyło się na to wiele czynników, m.in.:
– ogromny wzrost zainteresowania antykiem;
– przemiany polityczne i społeczne;
– ruch reformacyjny;
– mecenat papieski i królewski;
– wynalazek druku i idące za nim upowszechnienie czytelnictwa.
ZESTAWIENIE ŚWIATOPOGLĄDU ŚREDNIOWIECZNEGO I RENESANSOWEGO
Średniowiecze | Renesans |
najważniejsze wartości: Bóg, zbawienie, wiara; | człowiek w centrum zainteresowań; antropocentryzm, humanizm |
przekonanie, że wszelka władza pochodzi od Boga, hasło memento mori, dominująca rola kościoła | upadek znaczenia kościoła (nepotyzm, walka cesarstwa z papiestwem o władzę), reformacja, nowe pojmowanie Boga |
wszechobecna łacina | rozwój świadomości narodowej, języki narodowe |
literatura i sztuka głównie religijna | laicyzacja literatury i sztuki |
zacofanie, zahamowanie rozwoju | rozwój nauk (m.in. astronomii, fizyki, anatomii), odkrycia, wynalazki |
brak wątków antycznych | powrót do literatury antycznej |
asceza i dogmatyzm | przeciwstawienie się ascezie i dogmatyzmowi |
Przyczyny zapoczątkowania renesansu
Najważniejsi twórcy
Sztuka
Literatura powszechna
Literatura polska
Podsumowanie