MŁODA POLSKA
(MŁODA EUROPA)
Nowy prąd w poglądach, literaturze i sztuce zaistniał pod wieloma nazwami. I tak u nas nazwano go Młodą Polską, a w innych krajach analogicznie: Młodymi Niemcami, Młodymi Włochami czy Młodą Francją.
Inne przyjęte nazwy to:
– | neoromantyzm – podkreślenie związków z romantyzmem. |
– | modernizm – nazwa pochodzi od francuskiego słowa modern, czyli współczesny, nowoczesny. Określenie to dobrze określa istotę konfliktu pokolenia "starego" i "nowego", modernistycznego. Tendencja przeciwstawiania "starego" temu, co nowoczesne, towarzyszyła wszystkim poczynaniom artystów przełomu wieków. |
– | symbolizm – wywodzi się z postulatów, które miały zrewolucjonizować ówczesną sztukę, nie obejmuje jednak całego dorobku artystycznego epoki. Był charakterystyczny dla wielu poszukiwań estetycznych i światopoglądowych przełomu wieków, ale nie był jedynym nurtem w sztuce okresu Młodej Polski. |
– | fin de siecle – z francuskiego "koniec wieku". Nazwa ta kojarzyła się współczesnym z poglądem, że stara kultura europejska przeżywa kryzys i chyli się ku upadkowi. Z przekonaniem tym łączono często pojawienie się postaw dekadenckich, nazywano więc cały okres dekadentyzmem, który dopuszczał równorzędność wielu estetycznych koncepcji. |
Koniec XIX w. przyniósł bunt synów przeciw ojcom pozytywistom. Przyczynił się do tego wzrost liczebności ludzi, duży postęp techniczny (kolej, parostatki, telefon, elektryczność), rozwój kapitalizmu, przemysłu i miast.
Główne kierunki w literaturze i sztuce przełomu XIX i XX w.
Filozofia przełomu wieków
Literatura powszechna
Literatura młodopolska