Przyroda > Ziemia we Wszechświecie > Szerokość geograficzna

Szerokość geograficzna

 Słowa kluczowe:
- szerokość geograficzna
- równoleżnik
- równik

Czy istnieje "najważniejszy" równoleżnik?

Wyznaczenie równoleżnika początkowego – zerowego – było w zasadzie oczywiste.
Za taki uznajemy, leżący w połowie odległości między biegunami, najdłuższy równoleżnik zwany równikiem.










Przecinając Ziemię wzdłuż płaszczyzny równika, uzyskamy
2 półkule:
— północną,
— południową.

Równoleżniki, podobnie jak południki, opisujemy stopniami kątowymi.
Równikowi przyporządkowujemy 0°, natomiast każdy następny równoleżnik na północ
i na południe przyjmuje
kolejne wartości, aż do 90°
na biegunach.

Zauważ, że równoleżniki
od 1° do 90° występują zarówno na północ, jak i na południe od równika (0°).
Aby odróżnić je od siebie, trzeba podać, na której półkuli (północnej czy południowej) znajduje się dany równoleżnik.

Szerokość geograficzna

Nasza wiedza o równoleżnikach pozwala nam w pewnym zakresie określić położenie dowolnego punktu na Ziemi. Wystarczy znaleźć równoleżnik, na którym leży dany punkt i określić jego wartość. W ten sposób ustalamy szerokość geograficzną
dla danego punktu.

Pamiętaj!!! Na jednym równoleżniku leży nieskończenie wiele punktów i każdy z nich ma tę samą szerokość geograficzną.

Wg definicji:
Szerokość geograficzna to kąt zawarty między płaszczyzną równika a promieniem ziemskim przechodzącym przez dowolny punkt na Ziemi.

Ćwiczenie

Określmy szerokość geograficzną Wrocławia

  1. Ponieważ przez Wrocław przechodzi równoleżnik 51° 10' (pięćdziesiąt jeden stopni i dziesięć minut kątowych) to mówimy, że szerokość geograficzna Wrocławia wynosi 51° 10'.
  2. Pamiętaj! Musisz jeszcze określić, na której półkuli leży ten równoleżnik. Z mapy odczytujemy, że jest to półkula północna. Możemy zatem powiedzieć, że Wrocław leży
    na 51° 10' szerokości geograficznej północnej. W zapisie określenie "szerokość geograficzna północna" możesz zastąpić międzynarodowym oznaczeniem kierunku pólnocnego – N. Wówczas szerokość geograficzną będziesz mógł zapisać:

    51° 10' N.

Uwaga!!! Wyznaczając szerokość geograficzną punktów, przez które przechodzi równik (0°) nie określamy kierunku północnego czy południowego, ponieważ równik stanowi granicę między półkulą północną a południową.

Uwaga!!! O tym, że stopnie kątowe dzielą się na minuty kątowe dowiesz się z rozdziału Współrzędne geograficzne.

Czy wiesz, że?

  • Oprócz półkuli północnej i południowej możemy także wyróżnić półkulę wschodnią i zachodnią  – patrz rozdział Długość geograficzna.

powrót na początek strony

Zobacz także