SŁOWNIK HISTORYCZNYA|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|Ł|M|N|O|P|R|S|Ś|T|U|V|W|Zunia unia – związek, zjednoczenie; połączenie się państw lub kościołów różnych wyznań (u. personalna, u. realna) unia personalna – związek państw połączonych osobą wspólnego władcy, przy zachowaniu odrębnych rządów unia realna – związek państw połączonych osobą wspólnego władcy, a także niektórymi wspólnymi instytucjami państwowymi, jak: wspólny system monetarny, skarb, wojsko, parlament oraz wspólna polityka zagraniczna unici – grekokatolicy, wyznawcy prawosławia, którzy uznali unię brzeską (1596) i przeszli na katolicyzm, zachowując niektóre tradycje i elementy obrządku wschodniego; w czasie zaborów prześladowani przez carat (porównaj: dyzunici) uniwersał – w dawnej Polsce list, proklamacja, rozporządzenie szczególnej wagi, kierowane do narodu przez króla, a niekiedy także przez wojewodów, hetmanów, przywódców; u. mogły dotyczyć różnych spraw np. zwołania pospolitego ruszenia lub sejmu, nałożenia podatków (u. poborowy) i in. uwłaszczenie chłopów – na ziemiach polskich XIX w. proces nadawania chłopom na własność ziemi, którą uprzednio użytkowali i likwidacja ich feudalnych zobowiązań wobec panów; w zaborze pruskim edykt o |